HvH op haar hoede voor groeiende invloed van Amsterdam

Nieuwe daadkracht in de Metropoolregio Amsterdam (MRA)

(Bron artikel van P. Meershoek in Parool van 27 oktober 2021)

Zorgen zijn er bij gemeenten op het gebied van het zelfbeschikkingsrecht als een nieuwe organisatie van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) meer slagkracht krijgt. De voorstellen krijgen veel steun, maar er is ook kritiek, bijvoorbeeld over de dominante rol van Amsterdam.

Advies

Ben Verwaayen schreef een jaar geleden een advies voor een nieuwe opzet van de Metropoolregio Amsterdam.  Het advies was een oproep tot actie: kies voor een paar prioriteiten, maak de samenwerking minder vrijblijvend en zorg voor een bestuur onder leiding van de burgemeester van Amsterdam dat een koers kan uitzetten.

In overleg met de gemeentebesturen wordt momenteel de laatste hand gelegd aan een nieuwe opzet die het samenwerkingsverband meer daadkracht en draagvlak moet geven. Daarbij horen ook nieuw geformuleerde ambities. In 2050 moet de regio op de kaart staan als een metropool van grote klasse met menselijke maat, een wereldstad die internationaal tot de top behoort.

Argusogen

Een nieuwe organisatie wordt in veel gemeenten met argusogen bekeken. Met name in de gemeenteraden leeft de vrees dat de nieuwe daadkracht in de regio ten koste gaat van het zelfbeschikkingsrecht van de afzonderlijke gemeenten. “De grote angst is dat wij als raadsleden de controle verliezen,” zegt Jan Slingerland, fractievoorzitter van Hart voor Hilversum. “Wij zijn gekozen volksvertegenwoordigers. Er is niemand die een stem heeft uitgebracht op een regionaal bestuur.” Slingerland bezoekt onder meer twee keer per jaar een vergadering van raadsleden uit de regio. “Ik doe dat zonder mandaat. Ik beschouw mij als een verbindingsofficier: ik wil weten wat er speelt en dat kunnen bespreken met mijn collega-raadsleden.’’

De groeiende invloed van Amsterdam zorgt in de hele regio voor gefronste wenkbrauwen. De invloed vanuit Amsterdam is groot. De raden willen bijtijds geïnformeerd blijven en niet overvallen worden door voorstellen. Gemeenten hebben elkaar nodig, samenwerken is belangrijk en gaat over gemeentegrenzen heen, maar de vraag speelt wel of gemeenten nog iets te vertellen hebben in de nieuwe werkwijze van de MRA.

Voorbeeld is de verstedelijkingsstrategie, waarbij Hilversum plotsklaps 10.000 woningen zou moeten bouwen. Hart voor Hilversum stak er een stokje voor. Woningbouw is belangrijk, we zijn voor een regionale aanpak, en willen naar een Hilversumse maat daarmee omgaan. Onze eigen gemeenteraad is hier nog steeds het hoogste bestuursorgaan.

Raadtafel

Het is dan ook goed dat er een raadtafel bestaat. Daar wordt tussen raadsleden en statenleden informatie uitgewisseld, de opgedane kennis wordt weer meegenomen naar de eigen raad. Samen de krachten bundelen zo stelt Jan Slingerland: ’’ “Het gevaar van regionale samenwerking is de aanpak van verdeel en heers. Het is voor een grote speler als Amsterdam niet moeilijk om kleinere gemeenten tegen elkaar uit te spelen. Het antwoord daarop is blokvorming: samen optrekken om de belangen van de regiogemeenten te behartigen. Alleen op die manier kunnen we tegenwicht bieden.”

Wat is de Metropoolregio Amsterdam (MRA)?

De Metropoolregio Amsterdam bestaat uit 32 gemeenten en de provincies Noord-Holland en Flevoland, en de Vervoerregio die op basis van vrijwilligheid met elkaar samenwerken. In de nieuwe opzet wordt burgemeester Femke Halsema van Amsterdam voorzitter van het dagelijks bestuur. Burgemeester Franc Weerwind van Almere is de beoogd voorzitter van de algemene vergadering van 32 burgemeesters, wethouders en gedeputeerden. Daarnaast zijn er zeven platforms voor wethouders over thema’s als economie, mobiliteit, bouwen en wonen en duurzaamheid. Twee keer per jaar komt een raadtafel bijeen met afgevaardigden van gemeenteraden en Provinciale Staten.